De provincie Groningen, het Waterschap Noorderzijlvest en andere partijen willen in het Zuidelijk Westerkwartier drie waterbergingsgebieden in combinatie met natuurontwikkeling realiseren en in acht gebieden natuur ontwikkelen. De functiewijzigingen worden op korte termijn vastgelegd in een provinciaal inpassingsplan en te zijner tijd ook in een bestemmingsplan. Voordat de provincie Groningen nu over deze plannen besluit zijn de milieugevolgen onderzocht in een milieueffectrapport.
De Commissie m.e.r. concludeerde in haar voorlopige advies van 10 april jl. dat er nog informatie ontbrak voor het gebied de Dijken-Bakkerom. Onduidelijk was of een nieuwe slenk (geul) in dit gebied kan leiden tot een negatief effect op de gewenste natuurontwikkeling.
Hoofdpunten uit het advies
Toetsingsadvies
Met de aanvullende informatie wordt goed onderbouwd waarom de geplande slenk in het gebied de Dijken-Bakkerom geen drainerend effect zal hebben op de directe omgeving. Daardoor zal er ook geen sprake zijn van een negatief effect op de gewenste ontwikkeling van grondwater afhankelijke natuur. Hiermee is nu voldoende informatie beschikbaar om een zorgvuldig besluit te kunnen nemen over de waterberging en natuurontwikkeling in het Zuidelijk Westerkwartier.
De Commissie geeft de provincie in overweging om bij de uitwerking van de plannen voor de verschillende gebieden na te gaan of aanvullende maatregelen nodig zijn waardoor kwelafhankelijke natuur zich nog beter kan ontwikkelen. Het heel gericht dempen van sloten kan zo’n maatregel zijn.
Voorlopig toetsingsadvies
Het rapport geeft een goede analyse van de waterhuishouding in alle gebieden en de wateroverlast en -veiligheid tot 2050. De totale waterbergingsopgave van 5 miljoen m3 blijkt in alle onderzochte inrichtingsalternatieven voor de drie waterbergingsgebieden Driepolders, De Dijken-Bakkerom en Dwarsdiep mogelijk, behalve in de landbouwvariant voor het Dwarsdiep.
Door in de natuurgebieden beter gebruik te maken van de lokaal aanwezige kwel, zoals door heel gericht sloten te dempen, kunnen kwelafhankelijke natuurwaarden zich nog beter ontwikkelen. Deze maatregelen kunnen in de vervolgtrajecten uitgewerkt worden.
In het gebied De Dijken-Bakkerom zal een slenk worden gegraven voor wateraanvoer in droge tijden en eventueel waterafvoer in natte tijden. Het rapport maakt niet duidelijk wat het effect van deze slenk is op de ontwikkeling van kwelafhankelijke natuur in het gebied. Om een weloverwogen besluit te kunnen nemen over de definitieve inrichting van de Dijken-Bakkerom is dit belangrijke informatie. De Commissie adviseert het rapport op dit punt aan te vullen. De provincie Groningen heeft aangegeven dit te gaan doen.
Advies reikwijdte en detailniveau
In het rapport zullen de milieueffecten beschreven worden van een alternatief dat voortkomt uit het gebiedsproces met diverse betrokkenen. De Commissie adviseert om in het rapport ook een alternatief waarin natuur en een alternatief waarin waterberging centraal staat te onderzoeken. Zo wordt duidelijk hoe het plan geoptimaliseerd kan worden voor natuurontwikkeling en voor waterberging en welke positieve en negatieve milieueffecten voor natuur, waterkwantiteit en waterkwaliteit, landschap en cultuurhistorie deze alternatieven tot gevolg hebben ten opzichte van het alternatief dat voortkomt uit het gebiedsproces.