De provincie Noord-Brabant heeft haar ambities op het gebied van landbouw en voedsel tot 2030 vastgelegd in een beleidskader, een uitwerking van de Brabantse Omgevingsvisie. Voordat de provincie een besluit neemt over het beleidskader, zijn de milieugevolgen onderzocht in een milieueffectrapport. Na eerdere adviezen van de Commissie heeft de provincie het rapport aangevuld.
Hoofdpunten uit het advies
Toetsingsadviezen
In het beleidskader schetst de provincie een beeld van het landbouw- en voedselsysteem in 2030. De provincie wil een duurzame invulling met een goede balans tussen economische, ecologische en maatschappelijke waarden. Deze forse ambities worden met de onderzochte alternatieven niet bereikt, blijkt uit het milieueffectrapport. Wettelijke eisen en de gewenste kwaliteit van bijvoorbeeld bodem, grondwater en biodiversiteit worden nog niet gehaald.
Daarbij concludeert de Commissie dat er kansen onbenut blijven, bijvoorbeeld in de samenwerking met andere partijen. Voor het vervolg beveelt zij daarom aan om te onderzoeken hoe deze kansen alsnog een plek kunnen krijgen. Het milieueffectrapport laat namelijk zien dat daarmee de ambities verder binnen bereik komen.
De Commissie constateert dat het milieueffectrapport wel voldoende informatie bevat om een besluit te kunnen nemen over het beleidskader waarin het milieubelang volwaardig wordt meegewogen.
Voorlopig toetsingsadvies
In het milieueffectrapport zijn twee opties onderzocht om te komen tot een duurzaam landbouw- en voedselsysteem. Deze opties laten zien dat bestaande problemen, zoals voor bodem- en luchtkwaliteit, natuur, en gezondheid blijven bestaan en groot blijven. Dat betekent dat ambities niet gehaald worden maar bovendien dat de wettelijke normen niet bereikt worden. De Commissie adviseert om te onderzoeken hoe de provincie de ambities en normen wel kan halen. Dat levert kennis en inzicht op voor een goede en realistische strategie. Onderzoek opties die sterk van elkaar verschillen, zegt de Commissie. Het ligt voor de hand om uitersten op te zoeken in de manier waarop de provincie kan sturen. Kies bijvoorbeeld voor een optie waarbij voedsel en gezondheid centraler staan. Of geef innovatie meer aandacht. Brabant beschikt over veel hightechbedrijven in de landbouw- en voedselsector. Dit biedt meer kansen voor innovatie en landbouwtransitie dan nu is onderzocht.
Advies reikwijdte en detailniveau
Geef een duidelijke toelichting op de doelen van het Beleidskader, adviseert de Commissie. Laat zien wat er in het huidige provinciale landbouwbeleid goed en minder goed gaat, en welke mogelijkheden de provincie heeft om te sturen.
Het Beleidskader wordt, op het thema landbouw en voedsel, een uitwerking van de bredere omgevingsvisie van de provincie. De Commissie adviseert daarom bij de uitwerking te kijken naar de integraliteit met andere sectorale programma’s, zoals het Programma water en bodem. Dan wordt duidelijk waar keuzes kunnen gaan botsen of elkaar juist kunnen versterken.
Ten slotte is het advies om een ‘beoordelingskader’ te maken, waarmee de milieugevolgen van de keuzes voor economie, ecologie en maatschappij inzichtelijk worden gemaakt.